Yazar
Ahmet Naci EMECEN
Uzm. Dr., Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı AD,(ORCID No:0000-0003-3995-0591)

Yazar
Buket Yıldırım ÜSTÜNER
Dr., Arş. Gör., Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı AD,(ORCID No:0000-0002-9318-0869)

Özet

  • COVID-19 etkeni SARS-CoV-2, ilk defa saptandığı bölgeyi salgın merkezi yaptıktan sonra, bütün Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) bölgelerine yayılmıştır. SARS-CoV-2 bulaşının henüz olmadığı ülkeleri tamamen duyarlı bireylerden oluşan kapalı bir kompartman olarak kabul edersek, alınabilecek ilk ve en basit önlem enfekte ve bulaştırıcı bireylerin girişini engellemektir. Eğer, etken girişi engellenemediyse, enfekte olanları hemen saptayabilmek ve izole etmek; etkene maruz kalanları ve kalmış olabilecekleri de karantina altına almak elzemdir. Ada ülkeleri, coğrafi izolasyon ve kısmen az nüfusları sebebiyle salgın kontrolünde avantajlı durumdadır. DSÖ’nün 25 Nisan 2021’e kadarki verileri içeren haftalık durum raporuna göre, “vaka yok” durumundaki 10 ülkenin (ya da özerk bölgenin) tamamı adadır. Sağlıkta eşitsizlikler sebebiyle, 2000’li yılların başından itibaren, sağlık sisteminde dönüşüm olan Yeni Zelanda, pandemiye hazırlıksız yakalanmıştır. Sağlık kapasitesinin yetersiz olduğu görüldükten sonra, eliminasyon stratejisine geçen Yeni Zelanda, bu strateji ile pandemi mücadelesinde başarılı olmuştur. 1 Mayıs 2021 itibarıyla, ülkede kontrol önlemleri en alt seviyede devam etmektedir. Bilimsel zemini olan kontrol önlemlerinin erken zamanda, kesin ve çabuk karar verilerek uygulanmaya konulması ve halkın da bu duruma uyum göstermesi başarıda büyük rol oynamıştır.

Summary

  • Emerging from an epicenter, the causative agent of COVID-19 (SARS-CoV-2) spread rapidly across all World Health Organization (WHO) regions.When we consider a country with fully susceptible individuals where SARS-COV-2 transmission is not yet reported, the initial and simplest measure is to prevent the entry of infectious individuals. If the entry of infectious individuals has not been prevented, detecting and isolating infected individuals and quarantining their close contacts are essential. Island countries are naturally advantageous in epidemic control due to geographic isolation and partially small populations. According to WHO COVID-19 weekly epidemiological update as of April 25th 2021, all 10 countries (or territories) with “no case” classification were islands. New Zealand transformed the health system beginning in the early 2000s to reduce health inequalities between different groups, but the country was caught unprepared for the pandemic. After seeing that the COVID-19 burden might by far exceed the health capacity, New Zealand switched to the elimination strategy and succeeded in the fight against the pandemic. By May 1st 2021, all of New Zealand was at the lowest alert level. Science-led, early and strict measures in response to the COVID-19 pandemic and the public’s compliance with governmental actions played an important role in the success.

Anahtar Sözcükler / Keywords

  • TR: COVID-19, Yeni Zelanda, eliminasyon, sağlık sistemi
    EN: COVID-19, New Zealand, elimination, health systems

Geliş Tarihi / Received Date
  • 02.11.2020

Kabul Tarihi / Accepted Date
  • 03.05.2021