Yazar
Şafak TANER
Prof. Dr., Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı AD. (ORCID No: 0000-0003-4189-4699)
Özet
-
Devletler, Koronavirüs Hastalığı 2019 (COVID-19) salgınıyla sınanıyor. Seçilen salgınla mücadele stratejileri devletlerin ne için kimin için olduğunun bir göstergesi oldu. İsveç, bu sınava 82,5 yıl doğuşta beklenen yaşam süresi, önlenebilir ve tedavi edilebilir nedenlerden kaynaklanan düşük ölüm oranıyla girdi. Diğer tüm kıyaslamalarda olduğu gibi COVID-19 mücadelesini değerlendirebilmek için İsveç de benzer özellikteki ülkelerle kıyaslanmalıdır. Diğer İskandinav ülkeleri bu karşılaştırma için uygundur. Bu kıyaslamada İsveç stratejisinin başarısızlığı açıkça görülmektedir. 2019’a kıyasla 50 yaşında beklenen yaşam süresi, İsveç için 1 yıl, Stockholm için 1,5 yıl azalmıştır. Ölümlerin %40’ı bakım evlerinde ve %91’i 70 yaş üzerindedir. Benimsenen stratejiyle, “toplum” bağışıklığı gerçekleşmedi, risk altındakiler korunamadı, ekonomisi de benzerlerinden daha iyi durumda değil. Diğer yandan, alınan ekonomik önlemlerle güven kültürünün korunması sağlanmıştır. Buna rağmen başta bilimciler olmak üzere aykırı sesler giderek yükselmektedir.İsveç başarı örneği olabilirdi, bu şansa sahipti. Ancak insan mı, sistem mi seçiminde tercihini insandan yana kullanmamış görülüyor. Böyle devam ettiği sürece, yeni salgınlar kaçınılmaz olacaktır.
Summary
-
States are being tested by the COVID-19 outbreak. The chosen anti-epidemic strategies became an indicator of what states are for and who they are for. Sweden entered this exam with 82.5 years life expectancy at birth and low mortality rates due to preventable and treatable causes.As in all other comparisons, Sweden should be compared with similar countries to evaluate its COVID-19 strategy. The comparison with other Scandinavian countries shows the failure of its strategy. Compared to 2019, the life expectancy of 50 years has decreased by 1 year for Sweden and 1.5 years for Stockholm. 40% of deaths are in nursing homes and 91% are over 70 years old. With the strategy implemented, “herd” immunity was not created, those at risk could not be protected and its economy is not better than similar. Nevertheless, high trust culture has been protected with other economic measures taken. But contradictory voices are rising, especially scientists.Sweden would have been an example of success. It had this chance. However, it seems that it did not prefer human beings in the choice between human and system. As this continues, new outbreaks will be inevitable.
Anahtar Sözcükler / Keywords
Geliş Tarihi / Received Date
-
05.04.2021
Kabul Tarihi / Accepted Date
-
15.06.2021