Yazar
Özlem SERT
Doç. Dr., Öğr. Üyesi Hacettepe Üni., Edebiyat Fak. Tarih Böl. (ORCID No:0000-0002-4300-6192)

Yazar
Arzu AKKOYUNLU WIGLEY
Prof. Dr., Öğr. Üyesi Hacettepe Üni., İktisadi ve İdari Bil. Fak., İktisat Böl.(ORCID No:0000-0002-2057-1439)

Özet

  • Bezdiri (mobbing), psikolojik şiddetin süreklilik göstererek pervasızlaşıp, kişinin onurlu yaşam hakkının ihlal edilmesidir. İş yaşamının güvencesizleşmesi ve biat kültürünün artması, toplumsal cinsiyet eşitsizliği, kamusal alanda muhafazakârlığın artması, kurumların hiyerarşik ve cinsiyetçi yapıları nedeniyle Türkiye’de kadınların bezdiriye karşı mukavemet şartları giderek ağırlaşmaktadır. Bu çalışmanın amacı, bezdirinin kadınlar üzerindeki etkilerini incelemektir. Bu çerçevede, bezdirinin doğası, mekanizmaları ve toplumsal cinsiyet eşitsizliklerinin bu mekanizmalar ile ilişkisi içerisinde hak ihlali bakış açısının bezdiri olgusunu anlama ve bu hak ihlaline karşı anlamlı, kararlı mücadele sürecini oluşturmak için neler yapılabileceği incelenecektir.

Summary

  • Mobbing is the continuous and reckless psychological violence that violates a person’s right to live with dignity. The conditions for women’s resistance against mobbing in Turkey are increasingly becoming more difficult due to the increasing job insecurity, the rise of a culture of obedience, gender inequality, the increase of conservatism in public spaces, and the hierarchical and sexist structures of institutions. The aim of this study is to examine the effects of mobbing on women. Within this framework, we will examine firstly, the nature of mobbing, its mechanisms, and the relationship between mobbing and gender inequalities. Starting from the premise that mobbing is a violation of human rights, the study will examine what can be done to create a meaningful and determined struggle against this violation of rights.

Anahtar Sözcükler / Keywords

  • TR: Bezdiri(mobbing), mobbing ve toplumsal cinsiyet eşitsizliği, insan hakları ihlali, onurlu yaşam hakkı (Vida Digna).
    EN: Mobbing, mobbing and gender inequality, human rights violation, The Right to a Dignified Life (Vida Digna).

Dipnot / Footnote

  • 1. Bu bölüm Sert ve Akkoyunlu Wigley (2015a)’dan alınmıştır 2. Üniversite İçinden Çıkan bir Mücadele Hareketi olarak Akademik İnisiyatif Hareketi ile ilgili olarak bkz. Sert ve Akkoyunlu Wigley (2015b). 3. Bu bölüm Sert ve Akkoyunlu Wigley (2015b)’den alınmıştır.

Kaynaklar / References

  • Arman, A. web sayfası (2013a) Erişim Tarihi 28 Eylül 2024, https://www.armanayse.com/didem-yaylali-2/ Arman, A. web sayfası (2013b) Erişim Tarihi 28 Eylül 2024, https://www.armanayse.com/didem-yaylali-1/ Avrupa Çalışma Koşulları Araştırması (AÇKA) (2007) Fourth European Working Conditions Survey. European Foundation. Erişim Tarihi 2 Eylül 2024, https://www.eurofound. europa.eu/en/publications/2007/fourth-european-working-conditions- survey Avrupa Çalışma Koşulları Araştırması (AÇKA) (2010) Fifth European Working Conditions Survey. European Foundation. Erişim Tarihi 2 Eylül 2024, https://www.eurofound.europa.eu/ en/publications/2012/fifth-european-working-conditions-survey- overview-report Avrupa Çalışma Koşulları Araştırması Telefon Anketi (AÇKA) (2021) European Working Conditions Survey . European Foundation,https://www.eurofound.europa.eu/en/surveys/ european-working-conditions-surveys/european-working-conditions- telephone-survey-2021 Appiah, K. A. (2010) The Honor Code: How Moral Revolutions Happen, New York: W.W. Norton. Benjamin, W. (1996) Critique of Violence, in M. Bullock and M. W. Jennings (Eds) Walter Benjamin: Selected Writings, Volume 1, Harvard University Press: Cambridge MA Bjorkqvist, K., Osterman, K. ve Lagerspetz, K. (1994) Sex Differerences in Covert Aggression among Adults, Aggressive Behaviour, 20:27-33. Bozdağ, L. (2009) Akademide Mobbing, Uluslararası Multidisipliner Kadın Kongresi’nde sunulan bildiri, İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi, Erişim Tarihi 1 Aralık 2012, http://www.feminisite. net/news.php?act=details&nid=673 Butler, J. (2020), The Force of Non-Violance, An Ethico-Political Bind, Verso: London, New York. Collinson, M., Collinson, D. (1996) It’s only Dick: the Sexual Harassment of Women managers in Insurance Sales, Work Employment and Society, 10 (1):29–56. Collinson, D., Hearn, J. (2000) Critical Studies on Men, Masculinities and Managements, in M. Davidson, R. Burke (Eds), Women in Management: Current Research Issues, Vol. 2, London: Sage. Crothers, L.M, Lipinski, J., Minutolo, M. (2009) Cliques, rumors and gossip by the water cooler:Female Bullying in the work Place, The Psychologist-Manager Journal, 12: 97-110. Cumhuriyet Gazetesi web sayfası, (2024) Erişim Tarihi 2 Eylül 2024,https://www.cumhuriyet.com.tr/saglik/saglik-sektorunde- mobbing-yayginlasti-2226895 De Cuyper, N., Baillien E., De Witte, H. (2009) Job Insecurity, Perceived Employability and Targets’ and Perpetrators’ Experiences of Workplace Bullying, Work and Stress, 23 (3): 206-224 Einarsen, S., Mikkelsen, E. G. (2003) Individual Effects of Exposure to Bullying at Work in S. Einarsen, H. Hoel, D. Zapf, HAK İHLALİ BAKIŞ AÇISINDAN BEZDİRİ VE KADIN Eylül-Ekim 2024 Cilt:39 Sayı:5 386 ve C. L. Cooper (Eds.), Bullying and Emotional Abuse in the Workplace: International Perspectives in Research and Practice, London: Taylor and Francis,. Elmas, E. (2012) İşyerinde Mobbing ve Çalışanların İşten Ayrılma Niyeti Üzerine Etkilerine İlişkin bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Eriksen, T.L.M, Hogh, A., Hansen, A.M (2016) Long-term Consequences of Workplace Bullying on Sickness Absence: Health and the Labour Market, Labour Economics, 43:129-150 Escartín, J., Rodríguez-Carballeir, A., Zapf, D., Porrú, C., Javier Martín-Penã, J.M. (2009) Perceived Severity of Various Bullying Behaviours at Work and the Relevance of Exposure to Bullying, Work and Stress, 23 (3): 191-205. Escartín, J., Salin, D., Rodríguez-Carballeira, A. (2011) Conceptualizations of Workplace Bullying Gendered Rather Than Gender Neutral?, Journal of Personnel Psychology, 10 (4): 157–165. Euronews web sayfası (2024) Erişim Tarihi 1 Ekim 2024, https:// tr.euronews.com/business/2024/08/12/turkiyede-kadinlar-erkeklere- gore-yuzde-11-daha-fazla-kayit-disi-calisiyor calisiyor#:~:text=Toplamda%20kay%C4%B1t%20d%C4%B1%- C5%9F%C4%B1%20%C3%A7al%C4%B1%C5%9Fan%20kad%- C4%B1nlar%C4%B1n,kay%C4%B1t%20d%C4%B1%C5%9F%- C4%B1%20istihdam%20oran%C4%B1%20bulunuyor. Hauge, J. L., Skostad, A., Einarsen, S. (2007) Relationships between Stressful Work Environments and Bullying: Results of a Large Representative Study, Work and Stress, 21 (3): 220-242. International Labor Organization (ILO) (2022) Experiences of Violence and Harassment at work: A Global First Survey, Erişim Tarihi 5 Eylül 2024. https://www.ilo.org/publications/major-publications/experiences- violence-and-harassment-work-global-first-survey . Koç, B. ve Uşaklı, A. (2022) Kadın Çalışanların Turizm Sektöründen Ayrılma Nedenleri: Keşifsel Bir Araştırma, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 10 (1):589-609 Niedl, K. (1996) Mobbing and Well-being:Economic and Personnel Development Implications, European Journal of Work and Organizational Psychology, 5 (2): 239- 249. Nielsen, M. B., Einarsen, S. (2012) Outcomes of Exposure to Workplace Bullying: A meta-Analytic Review, Work & Stress, 26(4):309–332. Milliyet web sayfası (2012) Erişim Tarihi 25 Eylül 2024, https:// www.milliyet.com.tr/gundem/turkiyede-10-bin-kadin-mobbing- magduru-1512790 Milliyet web sayfası (2013) Erişim Tarihi 5 Ekim 2024, https:// www.milliyet.com.tr/gundem/yasam-tarzi-intihari-1753622 Mobbing ile Mücadele Derneği web sayfası (2024), Erişim Tarihi 1 Ekim 2024, https://mobbing.org.tr/alo-170e-1-618-mobbing-telefonu- geldi-en-buyuk-sorun-ozelde-cikti-2/ Molé, N. (2007) Protection and Precariousness: Workplace Mobbing, Gender and Neoliberalism in Northern Italy, Doktora Tezi, Graduate School- New Brunswick, New Jersey. Erişim Tarihi 10 Ağustos 2024 https://rucore.libraries.rutgers.edu/rutgers-lib/21319/ Olafsson, R., Johannsdottir. H. (2004) Coping with Bullying in the Workplace: the Effect of Gender, Age and Type of Bullying, British Journal of Guidance and Counselling, 32(3):319-333. Özbudun, S. (2019) Politik Bir Gereç Olarak Mobbing, H. Oğan, E. Bayrak (Eds), Sağlıkta Mobbing, Mobbingte Sağlık, İstanbul Türk Tabipleri Birliği Yayınları, Birinci Baskı, https://www.ttb. org.tr/kutuphane/mobbing.pdf Rodriguez-Munoz, A., Moreno-Jimenez B., Isabel Sanz Vergel, A., Garrosa Hernandez E. (2010) Post-Traumatic Symptoms Among Victims of Workplace Bullying: Exploring Gender Differences and Shattered Assumptions, Journal of Applied Social Psychology, 40(10):2616–2635. Rosander, M., Salin, D, Viita, L., Blomberg, S (2020), Gender Matters: Workplace Bullying, Gender, and Mental Health, Frontiers in Psychology, 11:1-13. Salin, D. (2003) The Significance of Gender in the Prevalence, Forms and Perceptions of Worklace Bullying, Nordiske Organisasjonsstudier, 5 (3): 30-50. Salin D. (2011) The Significance of Gender for the Third Parties Perceptions of Negative Interpersonel Behaviour: Labelling and explaning negative acts, Gender, Work and Organization, 18: 571-591. Salin, D. (2021) Workplace bullying and gender: an overview of empirical findings in D’Cruz, P., Noronha, E., Caponecchio, C., Escartin, J., Salin, D. and Tuckey, M. (Eds). Workplace Bullying: Dignity and Inclusion at Work, Singapore: Springer. Salin, D., Hoel, H. (2013) Workplace Bullying as a Gendered Phenomenon, Journal of Managerial Psychology, 28(3): 235-251. Sert Ö., Akkoyunlu Wigley A. (2015a) Öğrenilmiş Çaresizlik ve Onurlu Yaşam Arasında: Bezdiri ve Kadın in Derya Güler Aydın (Ed), Kadına Yönelik Şiddetin Ekonomi Politiği, Hacettepe Üniversitesi Yayınları. Sert, Ö., Akkoyunlu Wigley, A. (2015b) Üniversitelerde Bezdiriyi Dillendirmek”, Eğitim Bilim Toplum Dergisi, 13(51): 8-32 Şahin, N. (2006) Duygusal Taciz (mobbıng) ve Organizasyonel Sonuçlar Üzerindeki Etkisi: Bankacılık Sektöründe Bir Uygulama, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Tonini, S., Lanfranco, A., Dellabianca, A., Lumelli, D., Giorgi, I., Mazzacane, F., Fusi, C., Scafa F.,Candura, S.M. (2011) Work-related Stress and Bullying: Gender Differences and Forensic Medicine Issues in the Diagnostic Procedure, Journal of Occupational Medicine and Toxicology, 6 (29): 1-6. Tigrel E. Y., Kökalan, O. (2009) Academic Mobbing in Turkey, International Journal of Behavioral, Cognitive, Educational and Psychological Sciences, 1(2): 91-99 Topkaya Sevinç, E. (2011). Mobbing with a Gender Perspective: How women Perceive, Experience and Affected from it?, ODTÜ, Yüksek Lisans Tezi. Toprak, B., Bozan, İ., Morgül, T., Şener, N. (2009) Türkiye’de Farklı Olmak,Din ve Muhafazakârlık Ekseninde Ötekileştirilenler, Mahalle Baskısı Araştırma Raporu. İstanbul:Metis Yayınları. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) web sayfası (2022) Erişim Tarihi 2 Ağustos 2024, https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle- Kadin-2022-49668 Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) web sayfası (2023) Erişim Tarihi 2 Ağustos 2024, https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle- Kadin-2023-53675#:~:text=Hanehalk%C4%B1%20 %C4%B0%C5%9Fg%C3%BCc%C3%BC%20Ara%C5%9Ft%- C4%B1rmas%C4%B1%20sonu%C3%A7lar%C4%B1na%20g%- C3%B6re,ise%20%71%2C4%20oldu. Türk Dil Kurumu web sayfası (2024) Erişim Tarihi 1 Ekim 2024, https://sozluk.gov.tr/ T24 web sayfası (2012) Erişim Tarihi 20 Eylül 2024, https:// t24.com.tr/haber/kadinlar-hemcinslerine-erkekler-kadina-mobbing- uyguluyor,202150 Umutlu, S. (2020), Kadın İşçilerin Evlilik Nedeniyle İş Sözleşmesini Fesih Hakkı ve Sonuçları , Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 34(3):877-894. World Economic Forum (2024), The Global Gender Gap Report 2024, Erişim tarihi 10 Ekim 2024, https://www3.weforum.org/ docs/WEF_GGGR_2024.pdf Yamada, D. C. (2023), Four Basic Postulates Concerning Women and Workplace Bullying in the United States, 17 FIU Law Review, 17(4): 841-856. Yapıcı, N. (2008) İşyerinde Sistematik Yıldırma (Mobbing), Algılanan Nedenleri ile İş Tatmini ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerine Etkisi: Antalya İli Tarım Sektöründe Bir Araştırma”, Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya. Yücetürk, E. (2005) Örgütlerde Küresel Bir Yönetim Sorunu: Yıldırma (Mobbing) ve Cinsiyetle İlişkisi, in A. Keser (Ed), Çalışma Yaşamında Dönüşümler- Örgütsel Bakış, Ankara:Nobel Yayınevi Zapf, D., Einarsen, S., Hoel, H., Vartia, M. (2003) Empirical Findings on Bullying in the Workplace in S. Einarsen, H. Hoel, D. Zapf, ve C. L. Cooper (Eds), Bullying and Emotional Abuse in the Workplace: International Perspectives in Research and Practice, London:- Taylor & Francis.

Geliş Tarihi / Received Date

  • 20.10.2024

Kabul Tarihi / Accepted Date

  • 13.11.2024