Yazar
Reyhan UÇKU
Prof. Dr, Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı AD.(ORCID No: 0000-0003-0254-571X)

Özet

  • Toplum yaşlanması, yirmi birinci yüzyılın en önemli demografik dinamiklerinden birisidir. Farklı düzeyde ve hızda olsa da tüm toplumlar yaşlanmaktadır. Bu nedenle evrensel ilkeler göz önüne alınarak yerel koşullara göre hazırlanmış yaşlı sağlığı politikaları tüm toplumların öncelemesi gereken sağlık hedeflerinden biri olmalıdır. Sadece politika oluşturmak değil beraberinde buna uygun hizmetlerin sunulması da önemlidir. Bu yazıda nüfusu hızla yaşlanan Türkiye’de yaşlılara yönelik sağlık politikaları ve sunulan hizmetlerin tarihsel süreçle birlikte güncel durumu ele alınmış ve nasıl olması gerektiği tartışılmıştır.

Summary

  • Population ageing is one of the most important demographic dynamics of the 21st century. The population aging is universal, though it occurs in different populations at varying points in time and at different speeds. For this reason, elderly health policies prepared according to local conditions, taking into account universal principles, should be one of the health goals that all societies should prioritize. It is important not only to develop policies but also to provide appropriate services. In this article, the current state of health policies and services for the elderly in Turkey, whose population is aging rapidly, is discussed together with the historical process. .

Anahtar Sözcükler / Keywords

  • TR: Yaşlı, Sağlık politikası, Sağlık hizmetleri, Türkiye
    EN: Elderly, Health policy, Health services, Türkiye

Kaynaklar / References

  • Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı web sayfası (2024) Tarihçe. Erişim Tarihi 4 Ekim 2024, https://www.aile.gov.tr/bakanlik/ hakkinda/tarihce/ Beliner, S. (2014) Birinci basamakta ev ziyareti ile yaşlıların düzenli izleminin yaşam kalitesine etkisinin değerlendirilmesi, Halk Sağlığı Doktora Tezi, İzmir Cumhurbaşkanlığı, Strateji ve Bütçe Başkanlığı web sayfası (2024) Kalkınma Planları. Erişim Tarihi 4 Ekim 2024 https:// www.sbb.gov.tr/kalkinma_planlari/ Devlet Planlama Teşkilatı (2007) Türkiye’de Yaşlıların Durumu ve Yaşlanma Ulusal Eylem Planı, Yayın No:2741, Ankara Karan,M.A. Yürüyen, M., Tevetoğlu, I.Ö., Tekmen, Y., Polat, Ö., Arslan İ. ve Okuturlar,Y. (2024) Healthcare Problems and Possible Solutions in Older Adults in Turkey: Geriatric Syndromes and Chronic Diseases. Eur J Geriatric Gerontol 6(2):80-90 Resmi Gazete (1930) Umumi Hıfzıssıhha Kanunu, 06.05.1930, Sayı:1489, Ankara. Resmi Gazete (1982) Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, 09.11.1982, Sayı:17863 (Mükerrer), Ankara Resmi Gazete (2005) Evde Bakım Hizmetleri Sunumu Hakkında Yönetmelik, 10.03.2005, Sayı: 25751, Ankara Resmi Gazete (2013) Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliği, 24.03.2013, Sayı: 28597, Ankara. Resmi Gazete (2015) Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Tarafından Evde Sağlık Hizmetlerinin Sunulmasına Dair Yönetmelik, 27.02.2015, Sayı: 29280, Ankara Resmi Gazete (2017) Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, 25.08.2017, Sayı:30165 Resmi Gazete (2023a) Evde Sağlık Hizmeti Sunumu Hakkında Yönetmelik, 02.06.2023, Sayı: 32209, Ankara Resmi Gazete (2023b) 2024 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı, 25.10.2033, Sayı: 32350 (Mükerrer), Ankara Sağlık Bakanlığı (2010a) Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Hekimler için Yaşlı Sağlığı Tanı ve Tedavi Rehberi, Ankara Sağlık Bakanlığı (2010b) Sağlık Bakanlığınca Sunulan Evde Sağlık Hizmetlerinin Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Yönerge, Erişim Tarihi 20 Ekim 2024, https://hsgm.saglik. gov.tr/depo/Mevzuat/Yonergeler/Saglik_Bakanliginca_Sunulan_ Evde_Saglik_Hizmetlerinin_Uygulama_Usul_ve_Esaslari_ Hakkinda_Yonerge.pdf Sağlık Bakanlığı (2021) Türkiye Sağlıklı Yaşlanma Eylem Planı ve Uygulama Programı 2021-2026, Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Matbaası, Yayın no:1242, Ankara Sağlık Bakanlığı web sayfası (2023) Erişim Tarihi 14 Ekim 2024, https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/birimler-kronikhastaliklar/ yasli-sagligi-birimi.html Sağlık Bakanlığı (2023) Stratejik Plan 2024-2028, Erişim Tarihi 20 Ekim 2024, https://sgb.saglik.gov.tr/TR,60674/stratejik- yonetim.html Sağlık Bakanlığı (2024) Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2023 Haber Bülteni, Erişim Tarihi 16 Ekim 2024, https://dosyamerkez.saglik. gov.tr/Eklenti/49429/0/haber-bulteni-2023-30092024pdf. pdf TÜSEB (2021) Evde Sağlık Hizmetleri Raporu. Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı Türkiye Halk Sağlığı ve Kronik Hastalıklar Enstitüsü Yayın No: 48569, İstanbul 2021 Uçku, R. Şimşek, H. (2012) Halk Sağlığı Uygulamaları ve Yaşlanma; Ne kadar Yeterli? Aslan D, Ertem M, (eds.), Yaşlı sağlığı: Sorunlar ve çözümler. Halk Sağlığı Uzmanları Derneği Yaslı, G., Çetinkol, A.E. (2024) İzmir’ de Birinci Basamakta Hastalık Yönetim Platformu Sonuçlarının Değerlendirilmesi, 2022-2024; Birinci Basamakta Yaşlı Sağlığı Hizmetleri Sempozyum Kitabı, Manisa Yürüyen, M. Karan,M. A.,Satman,İ.,Atlı,T.,Öztürk,G.B.,- Cankurtaran,M.,Erdinçler,D.S. ve Halil,M.(2017) Palyatif Bakım Hastalarında Klinik Özellikler ve Prognostik Faktörler, Erişim Tarihi 16 Ekim 2024, https://dergipark.org.tr/en/ download/article-file/455942

Geliş Tarihi / Received Date

  • 11.11.2024

Kabul Tarihi / Accepted Date

  • 16.12.2024